Betrouwbare internetbronnen

In het kader van de maand van de geschiedenis thema 2024 ‘Echt Nep!’ schrijven we dit jaar een aantal artikelen die hiermee te maken hebben. Eén van die onderwerp is het onderwerp betrouwbare bronnen. Zeker als je onderzoek gaat doen is het vinden en interpreteren van bronnen belangrijk. Maar wanneer weet je of iets betrouwbaar is, of een site betrouwbaar is? Dat is en blijft lastig.

Hier kun je alvast op letten:

• Social media: Hierop kan iedereen zijn ongezouten mening verkondigen. Dat wil zeggen dat iedereen een bewering kan doen. Hierbij is het maar de vraag of dat wat men zegt of beweert wel klopt. In het algemeen moet men er dan ook zeer voorzichtig te werk gaan als men dit als bron wilt gebruiken. Kijk hierbij of iets een ooggetuigenverslag of film van de gebeurtenis. In alle andere gevallen is het zeker onbetrouwbaar!
• Wikipedia: Een ieder kan een pagina aanmaken of aanpassen. Iedereen zonder kennis kan zich erin mengen. Men vraagt om bronnen, maar de interpretatie ervan laat te wensen over. Duidelijk is dat wikipedia door Hogescholen en Universiteiten om deze reden als zeer onbetrouwbaar gezien wordt. Het mag dan ook nooit in een onderzoek als bron aangehaald worden!
• Delpher: Een site waar oude boeken, tijdschriften en kranten te bekijken zijn. Hier kun je veel primaire bronnen vinden, ooggetuigenverslagen en beeldmateriaal. Deze mogen als betrouwbaar beschouwd worden. Bekijk deze goed en interpreteer ze op de juiste manier. Zie hiervoor ‘Hoe interpreteer je bronnen?’
• Google Scholar: Hier vind je ontzettend veel betrouwbaar bronmateriaal die je onderzoeksvraag kunnen beantwoorden.
• Rapporten en verslagen van onderzoeksbureaus: Bekijk heel goed wat de onderzoeksvraag was en wie de opdrachtgever was. Zijn hier belangenverstrengelingen of niet. In het eerste geval mag je aan de betrouwbaarheid twijfelen. In het tweede geval kun je ervan uitgaan dat de resultaten niet beïnvloed zijn door belangenverstrengeling en mag je het rapport als betrouwbaar beschouwen.
• Beeldmateriaal: Is het een originele foto of film? Zeker met de komst van photoshop en nu AI is dat iets waar je goed naar moet kijken. Originele foto of film dan kun je ervan uitgaan dat het betrouwbaar is!
• Kom je in een tekst de woorden: Waarschijnlijk, vermoedelijk, mogelijk tegen. Dan is dit zeer zeker een onbetrouwbare bron. Het bestaat namelijk uit het beeld dat de schrijver van het onderwerp heeft.

Tip: Ga altijd op zoek naar primair bronmateriaal!