Het beleg van Venlo in 1597, beter bekend als het Verraad van Venlo, was een van de vele belegeringen van de stad tijdens de Tachtigjarige Oorlog.
De Staatse legeraanvoerder Maurits van Oranje had een list bedacht om de stad in te nemen. De list was vergelijkbaar met de Turfschip van Breda. Maar door goed verweer wisten de Spanjaarden samen met de bevolking de stad te behouden op 21 mei 1597. Het beleg was onderdeel van Maurits’ veldtocht van 1597, Maurits’ succesvolle offensief tegen de Spanjaarden.
Maurits had in de twee jaar ervoor met name een defensieve oorlog moeten voeren, omdat de Staten-Generaal niet genoeg geld beschikbaar hadden voor het belegeren van steden. In 1595 had hij een beleg bij Grol moeten opbreken wegens de komst van een Spaans leger en in 1596 verloor hij de stad Hulst aan Albert van Oostenrijk.
In het voorjaar van 1597 waren er plannen gemaakt om Venlo met een list in te nemen. De list zou moeten gaan lijken op de list die ook toe was gepast bij de inname van Breda in 1590, toen soldaten in een turfschip de stad binnengesmokkeld konden worden. Deze soldaten konden ‘s nachts de soldaten in de stad verrassen en de stadspoorten openen, om zo versterkingen de stad binnen te laten.
Bij Venlo werd Maurits in contact gebracht met drie schippers die toegang hadden tot de stad. Dankzij hen kon hij een sleutel van de Maaspoort na laten maken. Op 21 mei openden twee van deze schippers de Maaspoort en seinden Staatse soldaten, verstopt in twee schepen, het teken dat zij de haven van Venlo in konden varen. Deze soldaten moesten in de stad verwarring zaaien, waardoor andere soldaten die rondom Venlo verstopt waren, de stad gemakkelijk konden belegeren en innemen.
Tijdens de aanslag ondervonden de Staatse troepen echter een aantal tegenslagen. Allereerst was de weerstand in de stad groter dan verwacht. Dit kwam mede doordat de burgerbevolking de Spaanse troepen te hulp schoot bij het verdedigen van de stad. Daarnaast was een grote hoeveelheid van de meegenomen kruit nat geworden, waardoor het onbruikbaar was. De soldaten werden teruggeslagen en de stad bleef zo voor de Spanjaarden behouden.
De schippers die de stad verraden hadden, moesten zich ook uit Venlo haasten. Eén schipper ontkwam, maar een ander werd tijdens zijn vlucht gewond aangetroffen en vervolgens gevierendeeld. De derde schipper werd aan de galg opgehangen. Maurits trok weg uit de omgeving van Venlo. In de zomer en najaar startte hij wel met een succesvolle veldtocht in het oosten van de Nederlanden.
(Bron: Wikipedia)