Gebouw:
Straat: Parade 37
Gebouwd:
Architect:
Beschrijving:
Groot hoekhuis op nagenoeg vierkante grondslag. Twee bouwlagen en hoog schilddak. Gesitueerd op de hoek van de Parade en de Picardie, in de binnenstad van Venlo. e voorgevel is vijf vensterassen breed. In 1967 is de begane grond gewijzigd, daarbij zijn vier vensters en de centraal geplaatste monumentale ingang vervangen door vier grote etalageramen en een brede entree. Het boven de entree geplaatste balkon met Jugendstil hekwerk is toen gesloopt. De balkondeuren van de verdieping werden gewijzigd in een venster. De gevel is omstreeks 1900 bekleed met tegels, geglazuurde baksteen suggererend en boven (en deels langs) de vensters werd sierstucwerk met gegoten ornamenten aangebracht, evenals voor het fries onder de goot. De geprofileerde dakgoot wordt gedragen door terracotta consoles en een reeks kleine consoles. In de middenas is de goot onderbroken voor een geveltje met sierpilasters, waarin een venster voor de zolder geplaatst is. Dit venster heeft als enige nog de oorspronkelijke raamindeling. De vrijwel gesloten, eveneens geglazuurde, zijgevel aan de Picardie wordt verlevendigd door een reeks fraaie, plastisch gevormde Jugendstil muurankers. De stucomlijsting van twee vensters is bewaard gebleven, ook de oorspronkelijke ramen zijn nog aanwezig. De monumentaliteit van het met vlakke Tegelse pannen gedekte schilddak is verminderd door het verwijderen van de schoorstenen in 1967.
Achter het huis bevond zich oorspronkelijk een binnenplaats, langs de zijden zeker al rond 1900 bebouwd en aan de oostzijde begrensd door een dwarsbeuk bestaande uit een hoge begane grond en een hoge kap tussen gepleisterde topgevels. De binnenplaats is na 1979 volledig dichtgebouwd ten behoeve van de winkel. Daarboven is de achtergevel van de verdieping van het hoofdhuis zichtbaar als een strak gepleisterde gevel met vier vensters en een deur (vóór 1979 een venster). In de middenas zit een dakkapel die door de goot heen steekt. Het lijkt of de achtergevel oorspronkelijk een reliëf gehad heeft met muurdammen, afgewisseld met in nissen geplaatste vensters: boven de vensters en deur vertoont het metselwerk rechte scheuren, alsof hier over bouwnaden gepleisterd is. Twee ankers die zichtbaar gebleven zijn kunnen op grond van hun vorm gedateerd worden in de zeventiende eeuw. Het metselwerk achter de bekleding van de voorgevel bestaat uit kleine moppen.
Inwendig is er op de begane grond niets meer van de indeling terug te vinden. Balklagen zijn verborgen achter verlaagde plafonds. Op de eerste verdieping is alles zodanig gemoderniseerd dat alleen aan de hand van de bouwtekeningen de oorspronkelijke muren van de toevoegingen kunnen worden onderscheiden. Op de gigantische zolder (ruwweg 140 vierkante meter) is alles bij het oude gebleven. De kap wordt gedragen door drie grenen spanten, samengesteld uit twee jukken en een afgeschoorde nokstijl. Op elk van de buitenste spanten sluiten twee halve spanten aan. De kapconstructie is karakteristiek voor de achttiende eeuw, vooral hergebruikt als windschoren zijn nog allerlei delen van eiken kapsporen aan te treffen, evenals aan de noordzijde een eiken wormplaat. Het zijn onderdelen die afkomstig zijn van een laatmiddeleeuwse kap, waarschijnlijk van een voorganger van deze kap. De hoogte van de begane grond is gelijk aan die van de verdieping. Tot 1967 was ook de indeling van de begane grond gelijk aan die van de verdieping. Op beide niveaus liep een gang van voor naar achter met aan de noordzijde twee kamers, met stookplaatsen in de gemeenschappelijke muur. Aan de zuidzijde werd de gang halverwege onderbroken door het trappenhuis, daarachter bevond zich een alkoof. Ter weerszijden van het trappenhuis waren kamers, beiden verwarmd. De gang op de verdieping kwam aan de voorzijde uit op het balkon en eindzijde aan de achterzijde met een toilet. Op de begane grond gaf de gang aan het einde toegang tot de binnenplaats. De binnenplaats werd aan de noordzijde en aan de zuidzijde begrensd door lage aanbouwen (de laatste is verdwenen bij het overkappen van de binnenplaats). Aan de oostzijde van deze binnenplaats staat een vrij forse dwarsbouw, oorspronkelijk op de begane grond bedoeld als stalling. De balklaag van de begane grond is niet zichtbaar. De verdieping heeft een enkelvoudige grenen balklaag. De kap wordt gedragen door die A-spanten uit de late achttiende eeuw. Het bijzondere daarvan is dat de grenen spantbenen rusten op eiken krommers: zij zijn met een open pengatverbinding daaraan bevestigd Dit is geen latere aanpassing, maar een oorspronkelijke situatie. Daardoor waren vrij hoge borstweringen mogelijk.
Historische betekenis
Het pand Parade 37 fungeerde in de achttiende eeuw als onderkomen voor vertegenwoordigers van de Generaliteit in Den Haag. Op achttiende-eeuwse stadsplattegronden van Venlo wordt het pand dan ook aangeduid als Staten Logement. Gedurende de achttiende eeuw werd de generaliteitsstad Venlo periodiek bezocht door gedelegeerden van de Staten-Generaal, die er administratief-bestuurlijke handelingen als het controleren van de stadsrekeningen kwamen verrichten. Naast het Staten Logement aan de Parade diende het zogenoemde Statenhuis of Hof van Holland als vergaderplaats en onderkomen voor de gecommitteerden uit Den Haag.
Waardering
Beschouwing van de oude plattegrond en het gegeven dat het metselwerk achter de gevelbekleding van zeventiende-eeuwse of oudere oorsprong is, doet vermoeden dat we oorspronkelijk met twee panden met rechthoekige plattegrond te maken hebben. De zuidelijke gangmuur zou dan de scheidingsmuur zijn. Volgens de huidige gebruikers van het pand waren er ook kelders aanwezig. In de achttiende eeuw zijn beide panden samengetrokken en grondig verbouwd om hier het ‘Staten Logement’ te vestigen. De meest karakteristieke elementen uit deze periode zijn de reusachtige kap en het stallinggebouw. Het representatieve karakter van het pand kreeg een eigentijdse vorm bij de verbouwing omstreeks 1900. De voorgevel en zijgevel tonen daarvan, ondanks de ingrijpende verbouwing van de begane grond tot winkel, nog voldoende karakteristieke kenmerken om dit tot een markant pand te maken. Bij toekomstige verbouwingen is het zaak om de kwaliteiten te sparen, dan wel verdwenen karakteristieken te herstellen.
Vanwege de historische functie en de prominente ligging op de hoek van de Parade met de Picaridie, op de plek waar de Parade zich verbreedt, heeft het pand een bijzondere histoisch-stedenbouwkundige waarde. De samenstelling hoofdgebouw, binnenplaats en bijgebouw is typologisch karakteristiek en van belang. Daarnaast is er een duidelijke architectonische relatie met de belendende bebouwing aan de Parade.
Het object is van algemeen belang wegens zijn schoonheid, betekenis voor de wetenschap en cultuurhistorische waarde, meer in het bijzonder vanwege:
· de historisch-ruimtelijke relatie met de directe omgeving. Het object maakt deel uit van de middeleeuwse stedenbouwkundige opzet van de binnenstad van Venlo, waarvan de oorspronkelijke ruimtelijke structuur nog herkenbaar aanwezig is. Het object is onderdeel van en ondersteunend aan een straatwand met voorgevels uit verschillende bouwperioden, die een eenheid vormt door maatvoering en ritmering.
· de architectuurhistorische betekenis, de esthetische kwaliteit van het ontwerp en de gaafheid van een belangrijk deel van de voorgevel.
· het historische materiaalgebruik, de historische detaillering en de historische ornamenten.
· De oude, laatmiddeleeuwse kern met bouwhistorisch waardevolle onderdelen.
· de bouwhistorische zeldzaamheid in relatie tot de gaafheid van het object.
· de betekenis voor de plaatselijke geschiedenis als uitdrukking van de sociaaleconomische ontwikkeling van Venlo.
Waardevolle elementen die bijdragen aan bovengenoemde waardering zijn onder andere:
• de voorgevel (sierstucwerk, kroonlijst, oorspronkelijke ramen)
• de achtergevel (ook achtervleugel)
• de zijgevels (ook achtervleugel)
• de balklagen
• de kapconstructie van het voorhuis en de achterbouw
• de nog aanwezige historische trappen en binnendeuren uit de achttiende en negentiende eeuw
