Echt Nep: Het sterke verhaal van Truuj Bolwater

Het verhaal van Truuj Bolwater is ook zo’n mythe dat in Venlo de ronde gaat. Een wake-up call voor iedereen die denkt dat ze echt bestaan heeft is hier op zijn plaats. Het is namelijk een verzonnen verhaal uit de 17e eeuw dat later voor waarheid aangenomen werd. Maar ook dit verhaal is Echt Nep!

In 1511 werd Venlo belegerd door de troepen van Keizer Maximilaan I. Truuj Bolwater zou vervolgens een vaandrig die de stadsmuren bestormde verwond hebben. Zij zou hem bekogeld hebben met stenen en vervolgen zijn vaandrig afgepakt hebben. Hierna volgde er een triomftocht door de stad en werd het vaandel aan de voorgevel van haar huis opgehangen.

We duiken even wat dieper in dit verhaal, gaan op zoek naar bronnen en zoeken uit wat daarin over haar geschreven staat.

Bronnenonderzoek:

Hieronder een opsomming van bronnen die over Truuj Bolwater schrijven.

• Opvallend is dat diverse (amateur)historici melding maken dat Famiano Strada in zijn boek ‘De Bello Belgico‘ uit 1632 voor het eerst verslag doen van de rol die een vrouw uit Venlo gespeeld heeft bij het beleg van Venlo. Echter is dit niet terug te vinden in dit boek.
• In het boek ‘Kleyne historie van den veldtoversten Valuas opbouwer ende eersten heere van Venlo‘ geschreven door Hendricus Korsten Drucker uit 1754 wordt verslag gedaan van deze belegering. Echter betrof het niet één vrouw, maar meerdere vrouwen die hun vermoeide mannen aflosten tijdens de verdediging van de stad. De vrouwen worden niet bij naam genoemd. Hier staat verder geen bron vermeld.  Ook moet opgemerkt worden dat het verhaal over Valuas ook Echt Nep! is.
• In 1821 wordt er in een schoolboek ‘Korte aardrijkskundige schets der provincie Limburg‘ door H.J. Meerman van der Vorst gezegd dat Trude Bolwater een man met steen verwond heeft en zijn vaandel afgepakt heeft.
• In 1843 schrijft Lambert Keuller over Gertruid Bolwater in zijn boek ‘Geschiedenis en beschrijving van Venloo‘. Ook in dit boek komt het verhaal over Valuas aan bod. Hoewel er in dit boek diverse bronnen vermeld worden, mist de bron die Gertruid Bolwater noemt. Aangezien het boek vele overeenkomsten vertoond met het boek van Hendricus Korsten Drucker is het aannemelijk dat zijn boek als basis gediend heeft voor het boek van Keuller. Dit laatste is natuurlijk slechts een aanname.

Toen Nederland rond 1860 werd bedreigd door Pruisen kreeg haar lokale heldendaad Nederlandse bekendheid. Zij werd net als Kenau Simonsdochter Hasselaer een nationale heldin.

Wat we met zekerheid kunnen zeggen is dat het betreffende beleg in 1511 plaatsgevonden heeft. Dat in 1754, eeuwen later, een verhaal opgetekend wordt dat de vrouwen geholpen hebben in de verdediging van de stad. Hierbij wordt er geen enkele naam genoemd. Begin 19e eeuw wordt voor het eerst de naam Trude vermeld bij dit verhaal en eind 19e eeuw was ze een volksheld.

Het verhaal uit 1754 is in ieder geval geen primaire bron. Zolang deze niet gevonden is, mogen we er ook niet vanuit gaan dat het verhaal klopt. De naam wordt veel later toegevoegd aan het verhaal. Als het verhaal al echt waar was dan is de kans dat de naam klopt 0%, aangezien deze niet bij onze eerste geschreven bron genoemd wordt.

Daarnaast is het zo dat de bronnen een ander verzonnen verhaal ook als waarheid neerzetten terwijl al aangetoond is dat dit verhaal over Valuas  Echt Nep! was.

Met andere woorden Truuj Bolwater is Echt Nep! en het verhaal dat één vrouw de belegering van Venlo afgeslagen heeft is ook Echt Nep!